«Ρωμιοσύνη και Μνήμες του Ποντιακού Έπους 1913-1922»

Αυτό το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011 στο Πνευματικό Κέντρο της Ι.Μ.Τ.Σ. Άγιος Βησσαρίων

«Σίτ'ἀναγνώθ' σίτ' ἀνακλαίγ' σίτ' ἀνακρούγ' τὴν καρδίαν.

Νὰ ἀοιλλῆ ἐμᾶς νὰ βάϊ ἐμᾶς ἡ Ρωμανία πάρθεν».(Κ. Καβάφης «Πάρθεν»)

«Ἡ ρωμηοσύνη ἔν φυλὴ συνώκαιρη τοῦ κόσμου, κανένας δὲν εὑρέθηκεν γιὰ νὰ τὴν ἠξηλείψῃ κανένας γιατὶ σκέπει την ποὺ τ᾽ ἅψη ὁ Θεός μου ἡ Ρωμηοσύνη ἔν νὰ χαθῇ, ὅντας ὁ κόσμος λείψῃ!» ("Ἡ 9η Ἰουλίου τοῦ 1821 ἐν Λευκωσίᾳ (Κύπρου)", Β. Μιχαηλίδης)

«Η Ρωμανία κι αν πέρασεν ανθείν και φέρει και άλλον». (Ανώνυμου)

Είναι αυτονόητο ότι το να αναλυθούν και να μπουν όρια στην έννοια της Ρωμηοσύνης είναι πολύ δύσκολο. Είναι όμως κατανοητό, πέρα από επιφυλάξεις και διαφορετικές απόψεις, ότι οι έννοιες αυτές και ό,τι σ΄ αυτές εμπεριέχονται, αποτελούν σημαντικά τεκμήρια ύπαρξης, επιβίωσης και συνέχειας του λαού μας. Με αυτές κινήθηκε στην ιστορική του πορεία για να σχεδιάσει και να υλοποιήσει την ταυτότητά του, αυτές επικαλέστηκε για να επιβιώσει σε δύσκολες περιόδους και να συνεχίσει. Μία κληρονομιά η οποία κάτω από συνθήκες «ελευθερίας» δυστυχώς χάθηκε, όταν έγινε η επιλογή για να στηριχθούν έννοιες και όροι ξένοι με την πραγματικότητα και την ιστορία.

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση της εχθρότητας και της αποποίησης του όρου της Ρωμηοσύνης είναι η εικόνα που μεταφέρθηκε για το Βυζάντιο, την ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, τη Ρωμανία.

Η Ρωμηοσύνη αποτελεί μία ευρεία έννοια που μας συνδέει με το χθες και μας οδηγεί στο αύριο. Με στοιχεία ιστορίας, γλώσσας, πολιτισμού και πολιτικού βίου, κοινής πορείας, βιωμάτων και στόχων. Η Ρωμηοσύνη είναι η έκφραση της εθνικής συνέχειας, της χριστιανικής οικουμενικότητας, το σύμβολο αλήθειας, δηλαδή της μη λήθης.

Όπως σημειώνει σχετικά ο Φώτης Κόντογλου, «…. Η Ρωμιοσύνη βγήκε από το Βυζάντιο ή, για να πούμε καλύτερα, το Βυζάντιο στα τελευταία χρόνια του στάθηκε η ίδια η Ρωμιοσύνη…... Η Ρωμιοσύνη είναι η πονεμένη Ελλάδα…. Ωστόσο, μ’ όλο που κόπηκε το μεγάλο εκείνο δέντρο της Ρωμιοσύνης, η φύτρα σώθηκε και πέταξε καινούργιους βλαστούς, που λουλουδίσανε, κι ας πλάκωνε τον ραγιά η φοβέρα του θανάτου.

«Τι είναι η ρωμιοσύνη ; Από το Μέγα Κωνσταντίνο και τον Ιωάννη Βατάτζη στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και το Μακρυγιάννη» είναι το θέμα της ομιλίας του Δρ. Κοινωνικών Επιστημών Θεοφάνη Μαλκίδη στην εκδήλωση που διοργανώνουν η Ιερά Μητρόπολη Τρίκκης & Σταγών, το σωματείο «Ενωμένη Ρωμιοσύνη» και η «Εύξεινος Λέσχη Ποντίων & Μικρασιατών Ν. Τρικάλων» αύριο Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011 στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου «Άγιος Βησσαρίων» της Ιεράς Μητροπόλεως Τρίκκης & Σταγών (είσοδος παραποταμίως) στις 19:30 μ.μ..

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα γίνει παρουσίαση του βιβλίου του Παντελή Αναστασιάδη «Μνήμες του Ποντιακού Έπους 1913 – 1922» που περιλαμβάνει τη βιογραφία του γνωστού καπετάνιου του ποντιακού αντάρτικου Παντέλ Αγά.

Ο Παντέλ Αγάς γεννήθηκε το 1896 στο χωριό Τσιμενλί νοτιοδυτικά της Σαμψούντας και περίπου 12 χιλιόμετρα από αυτήν. Ο πατέρας του ήταν ο Λάζαρος Αναστασιάδης και η οικογένειά τους είχε έξι αγόρια. Πήγε στο δημοτικό σχολείο του Τσιμενλή και στη συνέχεια μέχρι την 5η Γυμνασίου στη Σαμψούντα, όπου ζούσε μαζί με τον αδελφό του Παναγιώτη. Μετά από απειλή για τη ζωή του και σε ηλικία μόλις 18 χρονών, ανεβαίνει στο βουνό, αγωνίζεται, πολεμάει και διασώζει γυναικόπαιδα. Μάλιστα όπως είναι καταγεγραμμένο, στις 16/11/1916 στο όρος Αγιού τεπέ, ύστερα από σύγκρουση των ανταρτών του Παντέλ Αγά με χιλιάδες Τούρκους στρατιώτες, σκοτώθηκαν 119 στρατιώτες και 8 αξιωματικοί και σώθηκαν χιλιάδες γυναικόπαιδα που συνόδευαν το αντάρτικο σώμα.

Αργότερα μέσω Ρωσίας, όπως αρκετοί άλλωστε συμπολεμιστές του, έρχεται στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στο Ποντολίβαδο. Εκεί. έζησε με την οικογένειά του, τους δυο του γιους και τη μια κόρη, μέχρι το 1969, οπότε και πεθαίνει. Όμως πρόλαβε να γράψει σε χειρόγραφο ημερολόγιο όλα εκείνα που πέρασε ως αντάρτης στον Πόντο.

Σ’ αυτό το χειρόγραφο ο ίδιος ο συγγραφέας διασώζει ένα μέρος της ταυτότητάς του και της ιστορίας του Ελληνισμού του Πόντο. Είναι μία ασφαλής πηγή πληροφοριών, από ένα αυτόπτη των γεγονότων και πρωταγωνιστή τους. Είναι μία αφήγηση που μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη σε όσους ανθρώπους αναζητούν την αλήθεια. Και όπως αναφέρει ο ίδιος ο Παντέλ Αγάς στο βιβλίο, «η αφήγησις αύτη δυνατόν να μην έχει γραφεί εις λογοτεχνικόν ή ιστορικόν ύφος νομίζω, πλήν όμως έχει ιστορικήν αξίαν καθ΄ όσον πληροί τον μεγαλύτερον όρον των ιστορικών γεγονότων. Είναι αυθεντική. Καθ’ όσον των περιγραφόμενων συμβάντων δεν είμεθα ακροαταί ή απλοί θεαταί, αλλά ήρωες».